Fernando Pessoa no Libro do desasossego dicía que os seres humanos, todos, somos os arredores dunha cidade que xa non existe. Efectivamente, co paso do tempo descubrimos que esas cidades ás que volvemos nunca son as que deixamos no pasado (buscar cita, non lembro). E os homes e as mulleres habitamos neses espazos míticos que xa só existen na nosa memoria e nos que as rúas fican inzadas de sensacións, de experiencias, de amigos que xa fican moi lonxe.

O outro día comprobei como o tempo vai erosionando, laminando, esa realidade que se agocha en cada un de nós. Entrei en Google Street View, a aplicación que nos permite ver as cidades dende a rúa, para comprobar o nome daquela tenda de zapatos que sobrevivía nun lateral do edificio da Deputación, ata que finalmente foi absorbida polo formidable edificio administrativo. Podemos mesmo percibir esta absorción como unha metáfora do que é, tristemente, o desenvolvemento económico de Ourense.

Pero por iso da curiosidade, continuei percorrendo as rúas desa cidade xa imaxinaria que se conserva en internet, impertérrita, no ano 2009. E fun comprobando, conmovido, o paso do tempo, talvez pola lembranza tamén na miña memoria, dese poema de Jaime Gil de Biedma, No volveré a ser joven. Comprobei que moitos solares dese ano agora eran edificios que se mimetizaron perfectamente co presente, sen que tomasemos conciencia. Comprobei como as rúas sostiñan oficinas bancarias con rótulos en azul ou en verde que anunciaban Caixanova ou Caixa Galicia e que agora non son máis que un exemplo do que non debería ser. Tamén me chamou a atención unha estrutura e un cartel á porta do Centro Comercial onde se anunciaba o Festival de Cine de Ourense, moi posiblemente como presaxio ou crónica dunha morte futura.

E, claro está, letreiros de obras que agora e, se cadra, tamén antes, semellan despilfarros absurdos: catro millóns de euros para restaurar o edificio do Banco de España, case novecentos mil para humanizar a rúa Greco, cincocentos mil para remozar o parque no Barbaña… Agora que temos que pagar a sanidade e estamos na ruína, todo isto produce, si, unha aceda tristura. O meu avó sempre me contaba que de abaixo arriba íase moi ben, pero que de arriba abaixo todo era unha fonda sensación de fracaso. Si, sabémolo ben.

E resulta curioso ver o Pazo de Xustiza nese ano 2009, coa xente amoreada na entrada, poida que xustamente no día que foi detido o que daquela era presunto e agora é presente asasino de Laura Alonso. Miserias, dramas, fracasos…

Asexando por esa fírgoa que se abriu ao 2009 na rede, tamén vin establecementos que xa non existen e que coa súa lembranza xa proxectan outro tempo. Dende A Barca, o bar de Palmira, ata a cafetería Rula; dende a tenda de xabóns de L’Occitane ata a papelería Puga; pasando por Delio, na Avenida da Habana, e polo restaurante Sanmiguel ata chegar, de novo ao principio, a esa tenda de zapatos que absorbeu a Deputación e que, como a cidade, se nos van escapando cara a eternidade.

Que poidamos vela ou, polo menos, que poidamos gardala na nosa memoria.

(La voz de Galicia-Ourense)